Bloeddadels buiten!

Sinds 1967 bezet Israël Palestijnse gebieden op de Westelijke Jordaanoever. Die bezetting gaat gepaard met een langzaam maar systematisch proces van uitdrijving, etnische zuivering en annexatie. Elk protest wordt er gecriminaliseerd en in de kiem gesmoord: zo zijn er in het afgelopen jaar alleen al tientallen burgers gedood en meer dan 12.000 burgers gearresteerd. In de bezette gebieden worden Palestijnen mensenrechten ontzegd: ze worden van hun land verdreven, hun grond wordt ingepikt en hun toegang tot water steeds verder beperkt. Het doel? De geleidelijke overname van het gebied. In de bezette gebieden worden exclusieve nederzettingen (‘settlements’) gebouwd voor Joodse Israëli’s. (Meer over de Westelijke Jordaanoever lees je hier)

Dit is niet alleen schrijnend onrecht, het is ook in strijd met het internationaal recht. Volgens het internationaal humanitair recht – dat landen verplicht om burgers in een bezet gebied te beschermen – zijn deze nederzettingen of kolonies illegaal. Het Internationaal Gerechtshof bevestigde dit in 2024: Israël moet het land teruggeven aan de Palestijnen, en de Israëlische kolonisten (‘settlers’) moeten terugkeren naar Israël. Maar in plaats van gehoor te geven aan deze uitspraak, blijft Israël de bezette gebieden uitbreiden en de bevolking uitbuiten.

Van illegale nederzettingen naar jouw boodschappenmandje

Wat heeft dit met België te maken? Meer dan je zou denken. Producten die in deze illegale nederzettingen worden geteeld, zoals landbouwproducten uit de Jordaanvallei, vinden wereldwijd hun weg naar supermarkten, ook hier in België. Neem nu Medjooldadels, een populaire lekkernij die vooral rond feestdagen veel verkocht wordt.

Het probleem? Deze dadels worden geteeld op gestolen grond. Israëlische kolonisten hebben niet alleen Palestijns land ingepikt, maar ook hun waterbronnen. Palestijnse boeren worden hierdoor verdrongen en krijgen nauwelijks de kans om hun eigen gewassen te telen. Producten zoals Medjooldadels zijn dus niet alleen het resultaat van onrecht, maar zorgen ook voor oneerlijke concurrentie tegenover andere boeren.

Juridisch bekeken: wat is er mis?

Wanneer producten afkomstig zijn uit een illegale situatie – zoals landroof en het schenden van mensenrechten – en die hier worden verkocht, dan kan dat beschouwd worden als heling. Heling betekent dat je goederen verhandelt die verkregen zijn via strafbare feiten. Daarnaast zorgt het voor oneerlijke concurrentie. Israëlis in de bezette gebieden kunnen hun producten goedkoper aanbieden omdat ze de grond en het water simpelweg gestolen hebben. Palestijne boeren die wel aan de regels moeten voldoen, kunnen hier nooit tegenop.

Dit juridisch kader biedt ons een belangrijke kans om actie te ondernemen. We willen namelijk  de import en verkoop van producten uit illegale nederzettingen juridisch aanvechten, om zo deze bloeddadel uit onze winkels te krijgen.

Waarom focussen we op Medjouldadels?

Hoewel er veel producten uit de nederzettingen komen, kiezen we ervoor om onze aandacht eerst te richten op Medjooldadels. Dat is geen toeval. Deze dadels komen bijna uitsluitend uit bezet Palestijns gebied in de Jordaanvallei. Andere producten, zoals kruiden of olijven, worden zowel in Israël zelf als in de bezette gebieden geteeld. Om juridische stappen te kunnen ondernemen moeten we een directe link kunnen aantonen met de misdrijven in de bezette gebieden. En dat maakt Medjooldadels de ideale focus.

Bovendien zijn deze dadels eenvoudig te traceren naar de bezette gebieden dankzij duidelijke etikettering. Dit maakt ons onderzoek efficiënter. We willen nagaan wie deze bloeddadels op de Belgische markt brengt en daarvan de bewijzen verzamelen.

Wat willen we bereiken?

Bij Vredesactie willen we dit onrecht concreet aanpakken. Dat begint met grondig onderzoek: wie brengt deze producten op de Belgische markt, en welke bewijzen kunnen we verzamelen over hun herkomst? Met die informatie willen we juridische stappen overwegen tegen importeurs en distributeurs.

1. Bloeddadels uit onze winkelrekken krijgen.
2. Druk zetten op bedrijven en beleidsmakers om de handel in producten uit illegale nederzettingen te stoppen.
3. Consumenten bewust maken van de misbruiken achter deze producten.  

Onze aanpak sluit aan bij de bredere BDS-campagne (Boycot, Desinvesteringen en Sancties). Door ons specifiek te richten op producten uit nederzettingen leggen we de economische mechanismen bloot die de bezetting in stand houden.