Hoe verregaand is de Europese financiering en steun voor de opkomende drone-industrie? Wat is de bedoeling van die steun? En wat zal het gevolg zijn voor de Europese burgers? In een nieuw rapport (En) leggen Statewatch en TNI uit hoe het belastinggeld van Europese burgers zonder hun medeweten wordt gebruikt om de controversiële drone-industrie te subsidiëren. Tegelijk worden diezelfde burgers systematisch uitgesloten van het debat over het gebruik van drones. De EU beleidsmakers hebben beslissingen over het beleid met betrekking tot drones grotendeels uitbesteed aan de Europese defensie- en veiligheidsindustrie, die uit is op winst. Als de huidige trend zich verderzet dan zullen drones steeds meer gebruikt worden op een militaire en repressieve manier, met verregaande gevolgen voor de privacy en de mensenrechten van de burgers in Europa en elders.
Eurodrones Inc documenteert hoe
-
het beleid van de EU inzake drones resulteerde in een coherent actieplan om de juridische en technische obstakels uit de weg te ruimen die momenteel het gebruik van drones in het civiele luchtruim beperken;
-
Een budgetlijn van 70 miljoen euro vrijgemaakt werd om ervoor te zorgen dat burgerlijk gebruik van drones ingevoegd werd in nieuwe EU-wetgeving als “politieke prioriteit” hoewel er er daarover geen democratisch debat geweest is;
-
Er ten minste 315 miljoen euro EU onderzoeksgeld toegekend werd aan drone-gerelateerde projecten. Het merendeel van deze subsidies kwam terecht bij de grootste Europese defensie- en en veiligheidsbedrijven. De meeste projecten waren gericht op de ontwikkeling en verbetering van instrumenten voor grenscontrole en ordehandhaving;
-
Er op zijn minst een dozijn overheidsambtenaren van de industriële lobbygroep UVS International prijzen kregen voor hun persoonlijke inzet voor de integratie van drones in het burgerlijk luchtruim;
-
Op vergaderingen georganiseerd door de Europese Commissie sprak europarlementslid Vittorio Prodi over de “steun van het Europees parlement voor de ontwikkeling van UAS (Unmanned Aerial Systems) voor civiele toepassingen”, alhoewel het Europees parlement geen enkel formeel standpunt over UAS heeft aangenomen;
-
De plannen van de EU zijn een weerspiegeling van een ruimer luchtvaart-stappenplan, dat op technocratische manier werd opgesteld door de ICAO (International Civil Aviation Organisation), met als bedoeling om tegen 2028 reguliere burgervluchten met drones te garanderen; en
-
De EU en de USA hebben een formeel akkoord getekend om samen te werken aan de integratie van drones in de burgerluchtvaart en aan de harmonisering van luchtcontrolesystemen.
Het rapport kijkt ook naar de manier waarop
-
het Europees defensie-agentschap de ontwikkeling van militaire drones aanmoedigt en subsidieert, in het bijzonder door een nieuw Europees Medium Altitude Long Endurance (MALE) droneproject van zeven EU-lidstaten;
-
Drones worden gezien als essentieel element in de Europese plannen voor immigratiecontrole en kunnen een essentieel instrument worden van Frontex, het EU-grensagentschap. Drones zijn ook een essentieel onderdeel van EUROSUR, het Europees grensbewakingsysteem dat via drones, sensors, radars en satellietbeelden de Europese grenzen wil bewaken.
-
De EU verstevigt de samenwerking met het Europees Ruimtevaart Agentschap (ESA), dat een essentiële rol speelt bij de ontwikkeling van satelliet- en telecommunicatie-infrastructuur die nodig is om drones te laten vliegen buiten het gezichtsveld.
Het rapport stelt dat drones kunnen zorgen voor een reeks innovaties en positieve ontwikkelingen binnen allerlei sectoren en markten, maar dat de steun van de EU er grotendeels op gericht is de Europese wapenindustrie te steunen, die koortsachtig wil meeconcurreren op de groeiende wereldmarkt voor militaire drones met afgeleide producten voor de civiele markt. Omdat het de EU verboden is om de ontwikkeling van militaire technologie te subsidiëren, met uitzondering van het recent opgerichte Europees defensie-agentschap, heeft de Europese Commissie de wapenindustrie gesubsidieerd om drones te ontwikkelen “voor de binnenlandse veiligheid”. Het rapport waarschuwt ervoor dat dit een stilzwijgende aanmoediging is voor de verdere militarisering van de EU.
Het rapport doet een oproep voor een degelijke democratische controle en een publiek debat over de weg die moet ingeslagen worden op het gebied van drone-beleid en technologie. De Europese Commissie verklaarde in een discussienota van september 2012 dat het “proces ter ondersteuning van de ontwikkeling van civiele Remotely Piloted Aerial Systems transparant moet zijn, met raadpleging van de betrokken partijen, zoals bijvoorbeeld de Europese Adviesgroep inzake Ethiek, het Comité Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken van het Europees parlement of het Europees Agentschap voor Fundamentele Rechten en Gegevensbescherming. Maar geen enkele van deze instellingen werd betrokken of formeel geraadpleegd gedurende het langdurig proces dat leidde tot het huidig stappenplan. Hun afwezigheid in het debat betekent dat er in de discussie rond drones nauwelijks aandacht was voor vragen zoals waarvoor ze kunnen gebruikt worden en waarvoor niet, hoe verdere militarisering verhinderen, en hoe het gebruik tegengaan van volledig autonome met wapens voorziene drones.