Wapenhandel en militarisering: slecht rapport voor de Vlaamse Europarlementsleden

Vandaag publiceert Vredesactie het rapport van de Vlaamse Europarlementsleden. Het resultaat is ontnuchterend. Enkel Bart Staes, Europarlementslid voor Groen, geraakt met een eindscore van 5.8 op tien met de hakken over de sloot. Alle andere parlementsleden zijn dik gebuisd en halen een score tussen 0 op tien (Derk-Jan Eppink (LDD), Jean-Luc Dehaene (CD&V)) en  4.4 op tien (Saïd El Khadraoui (SP.a)).

Bijna alle parlementsleden stemden voor meer subsidies voor de wapenindustrie en voor de ontwikkeling van militaire drones. Ook het gebruik van civiele budgetten voor militaire doeleinden krijgt de goedkeuring van de meerderheid. Méér wapenhandel wordt gezien als goed voor de economie; een resolutie die de lakse controle op wapenexport wil aanscherpen kreeg geen meerderheid achter zich. Tom Cox, medewerker van Vredesactie: "Met goedkeuring van het Europees Parlement krijgen steeds meer Europese beleidsdomeinen een militair kantje. Dat staat haaks op de oorspronkelijke doelstellingen van het Europese vredesproject. De wapenindustrie heeft een groeiende greep op het Europese beleid. Het Parlement heeft kansen laten liggen om hieraan tegengewicht te bieden".

Voor elk Europarlementslid maakte Vredesactie een individueel rapport, gebaseerd op 17 stemmingen in het Parlement. Parlementsleden werden beoordeeld voor hun dagelijks werk (stemmingen over individuele paragrafen en amendementen) en voor eindexamens (stemmingen over rapporten en resoluties). De resultaten werden opgedeeld in vijf "vakken".

Dit rapport maakt deel uit van de campagne "Ctrl+Alt+EU: geen militair Europa" van Vredesactie en Agir pour la Paix. Het kwam tot stand in samenwerking met de Nederlandse Campagne tegen Wapenhandel. Samen met Friends of the Earth Europe werd een website ontwikkeld die het stemgedrag van álle Europese parlementsleden weergeeft over wapenhandel en militarisering maar ook over klimaat, fracking en GGO's (www.score-ep.org). Vredesactie neemt deel aan een campagne van een internationale coalitie van middenveldorganisaties en burgerbewegingen die toekomstige leden van het Europees Parlement oproepen om de belangen van de Europese burgers voorrang te geven op de belangen van de Europese bedrijven (www.politicsforpeople.eu).

Hoofdlijnen uit het rapport:

Vak 1. Subsidies en andere steun voor de wapenindustrie

De Europese Commissie wil de wapenindustrie versterken. De aanbevelingen die ze in juli 2013 daaromtrent deed werden mee geschreven door de wapenindustrie zelf. Een greep uit die aanbevelingen: een nieuwe subsidiepot voor de ontwikkeling wapentechnologie, het aankopen van prototypes van militaire drones, en het promoten van de Europese fabrikanten bij wapenhandel met niet-Europese landen. Een grote meerderheid van het Europees parlement verwelkomde deze voorstellen. Tom Cox: "De wapenindustrie heeft een groeiende invloed op het Europese beleid. Dit is een gevaarlijke evolutie. Het Europees Parlement heeft de kans laten liggen om een tegengewicht te bieden tegen de voorstellen van de  Europese Commissie om de wapenindustrie nog meer te pamperen."


Vak 2. Wapenexport

In het gemeenschappelijk Europees standpunt worden beperkende criteria opgelijst voor wapenuitvoer naar landen waar mensenrechten geschonden worden of die betrokken zijn in interne of externe conflicten. In theorie mogen industriële en commerciële belangen het toepassen van die criteria niet beïnvloeden. In de praktijk wegen commerciële belangen vrijwel altijd zwaarder door. In 2013 werd een voorstel tot resolutie voor striktere en meer uniforme controle op wapenexport weggestemd. Tom Cox: "Het stemgedrag van de liberale fractie was opvallend. Hoewel ze voor verschillende paragrafen met concrete voorstellen was, stemde ze tegen de gehele resolutie. Uiteindelijk werd een afgezwakte resolutie aangenomen, waarin geen enkel concreet voorstel meer stond."

Vak 3. Militarisering EU

De meeste Europarlementsleden zijn pleitbezorger van een militair Europa. In juni 2013 stemde het parlement voor een rapport van het comité voor buitenlandse zaken. Hierin wordt onder meer de inzet van militairen in het veiligstellen van handelsstromen en energiebevoorrading voorgesteld. Tom Cox: "De mislukte interventies in Irak, Afghanistan en Libië hebben de grenzen van militair optreden pijnlijk bloot gelegd. Maar de belangrijkste les die het Parlement uit de interventie in Libië trekt is dat de EU niet genoeg militaire capaciteit heeft. De catastrofes in Irak en Afghanistan zijn blijkbaar al vergeten."

Vak 4. Drones

Met een grote meerderheid keurde het Europees parlement op 25 februari 2014 een resolutie goed waarin het haar grote bezorgdheid uitte over het gebruik van gewapende drones. Maar de afgelopen jaren stemde het parlement verschillende keren voor de ontwikkeling van militaire drones, zonder iets te zeggen over het bedoelde gebruik. "Als het het Parlement menens is over drones zal het meer moeten doen dan enkel haar bezorgdheid uiten," aldus nog Tom Cox.

Vak 5 Budgetvervuiling

Op verschillende momenten stemde de meerderheid van de Europarlementsleden voor het gebruiken van civiele middelen voor militaire toepasssingen. Dit betekent een verdoken toename van het defensiebudget en doet de lijn tussen civiele en militaire uitgaven vervagen.

Lees het hele rapport hier.

Deze bijlage bevat de stemmingen waarop het rapport gebaseerd is, met verwijzing naar votewatch.eu