Volgende week, van 12 tot 16 oktober, organiseert de NAVO de jaarlijkse nucleaire oefening Steadfast Noon, vermoedelijk op de luchtmachtbasis van Büchel. Heel waarschijnlijk oefenen ook Belgische F-16 piloten op het vervoer en de inzet van kernwapens. De Belgische regering maakt zich daarmee schuldig aan de voorbereiding van oorlogsmisdaden.
Op vijf militaire bases in België, Nederland, Italië, Duitsland en Turkije liggen nog steeds naar schatting 200 Amerikaanse tactische kernwapens. Jaarlijks oefenen gevechtspiloten van die landen op het vervoer en de inzet van die kernbommen.
Volgens NAVO-documenten vindt Steadfast Noon dit jaar plaats van 12 tot 16 oktober (1). De NAVO verzwijgt angstvallig waar de oefening gehouden wordt, maar lokale contacten hebben sterke vermoedens dat dit jaar de Duitse luchtmachtbasis Büchel aan de beurt is.
Ook Belgische F-16 piloten van de 10de tactische wing namen de afgelopen jaren deel. Heel waarschijnlijk is dat ook dit jaar het geval, al wilde minister Vandeput de deelname aan de oefening totnogtoe niet bevestigen.
Roel Stynen van Vredesactie: “Deze oefening toont aan dat in Europa gestationeerde kernwapens niet alleen relicten uit de Koude Oorlog zijn, maar dat de inzet ervan nog steeds actief wordt voorbereid. Nochtans hebben deze tactische kernwapens geen enkele militaire rol meer.”
Voorbereiding van oorlogsmisdaden
Het gebruik van kernwapens en de voorbereiding daarop is in strijd met het internationaal humanitair recht. Het Internationaal Gerechtshof heeft in zijn uitspraak van 8 juli 1996 de fundamentele regels van het oorlogsrecht aangeduid die van toepassing zijn op kernwapens.
Ten eerste moet onderscheid gemaakt worden tussen oorlogsvoerenden en burgers. Ten tweede is het verboden onnodig lijden toe te brengen aan oorlogsvoerenden. De gevolgen van het inzetten van kernwapens kunnen niet beperkt worden in ruimte en tijd en treffen zonder onderscheid burgers en oorlogvoerenden.
De kernwapens op Kleine Brogel kunnen dus onmogelijk ingezet worden zonder deze elementaire regels van het oorlogsrecht te schenden en oorlogsmisdaden te begaan.
Roel Stynen van Vredesactie: “Tijdens Steadfast Noon oefenen piloten op het vervoer en inzetten van kernwapens. Dat komt neer op het voorbereiden van oorlogsmisdaden.”
Zal opvolger F-16 kernwapens vervoeren?
De huidige regering moet beslissen of ze de F-16's zal vervangen. Op de vraag of die eventuele opvolger 'nuclear capable' moet zijn antwoordt minister Vandeput steevast dat we dat “aan onze partners moeten voorleggen.”
In plaats van een einde te maken aan onze medewerking aan een illegaal kernwapenbeleid, legt onze regering zich neer bij de status quo in de NAVO. Als de regering ervoor kiest om de huidige rol in de nucleaire strategie van de NAVO verder te zetten, komt in feite alleen de dure F-35 in aanmerking.
Roel Stynen van Vredesactie: “De regering zegt steeds “dat er nog niets beslist is”, maar ze zal toch dringend knopen moeten doorhakken: wil ze de Amerikaanse kernwapens hier houden, of grijpt ze de vervanging van de gevechtsvliegtuigen aan om een einde te maken aan de aanwezigheid van illegale massavernietigingswapens in ons land?”
Modernisering kernwapens
Op dit moment krijgen de B61 kernbommen een upgrade, waardoor de precisie en slagkracht gevoelig vergroot worden. De vernieuwde B61 wordt vanaf 2020 naar de Europese bases teruggevlogen. Daarnaast investeren de VS de komende jaren miljoenen dollars in infrastructuur voor de opslag van kernwapens in Kleine Brogel (2).
Volgens een opiniepeiling door de Universiteit Antwerpen wil ruim 60% van de Belgen de kernwapens weg (3). Als de regering daar niet dringend werk van maakt, zitten we over enkele jaren opgescheept met een nieuwe generatie kernwapens.
Bomspotters voor de rechtbank
Op 26 oktober moeten zeven bomspotters voor de rechtbank van Mons verschijnen omwille van een geweldloze actie op SHAPE, het militaire hoofdkwartier van de NAVO in Mons.
Op 11 februari 2012 drongen ze het militaire domein binnen, liepen er uren ongestoord rond en verspreidden ze video en foto's van de basis op internet. Deze actie van burgerlijke ongehoorzaamheid kaderde in de campagne NATO GAME OVER. De actievoerders kaartten onder meer de nucleaire strategie van de NAVO en de aanwezigheid van kernwapens in ons land aan.
Het is de wereld op zijn kop: geweldloze burgers worden vervolgd terwijl de overheid zich schuldig maakt aan de voorbereiding van oorlogsmisdaden.
Noten:
(1) NATO Allied Land Command Training and Exercise Matrix 2014-2015, https://www.lc.nato.int/mv1_upload/TRAINING_AND_EXERCISE_MATRIX_2014_2015.pdf
(2) SAME FY2016 DOD and Federal Agency Program Briefings, http://www.same.org/images/stories/2015_DOD/1100-1200_AFCEC_Final.pdf
(3) VVI Factsheet Opinies over kernwapens op Belgisch grondgebied, http://www.vlaamsvredesinstituut.eu/sites/vlaamsvredesinstituut.eu/files/files/factsheet_opiniepeiling_kernwapens.pdf