Nieuw rapport toont betrokkenheid Europese staten in de oorlog in Jemen

Lees het rapport hier.

Saoedi-Arabië staat aan het hoofd van een militaire coalitie die sinds 2015 een bloedige oorlog uitvecht in Jemen. De VN noemt het de ergste humanitaire crisis ter wereld. Rapporten tellen bijna honderdduizend doden door de oorlog. Duizenden anderen zijn al omgekomen door honger en ziektes ten gevolge van het conflict.

Het rapport War in Yemen, made in Europe van Vredesactie documenteert hoe Europese staten betrokken zijn in het bewapenen van de coalitie geleid door Saoedi-Arabië, die reeds verschillende oorlogsmisdaden en schendingen van het internationaal recht beging. Europese wapens duiken op in elk front van de oorlog, van de maritieme blokkade, de landoorlog tot de luchtbombardementen. Zo toont het rapport dat Europese lidstaten 64 militaire schepen leverden aan de Verenigde Arabische Emiraten en Saoedi Arabië.

Ook België levert wapens. Dat werd nogmaals bevestigd door onderzoek dat woensdag werd gepubliceerd door Knack en Le Soir. Daaruit blijkt dat in de afgelopen twee jaar meer dan 50 ton aan munitie en buskruit via de haven van Antwerpen naar Saoedi Arabië werd getransporteerd.

Europese overheden respecteren eigen regels niet

“De verkoop van wapens aan de Saoedische coalitie staat in sterk contrast met de Europese wapenexportregels en mensenrechten. De regels zijn nochtans duidelijk. Zowel het Internationaal Wapenhandelverdrag als de EU Common Position bepalen dat wapens niet geëxporteerd mogen worden als er een risico is dat die wapens gebruikt worden in conflict of voor het begaan van mensenrechtenschendingen.

Uit het rapport blijkt dat 214 Europese bedrijven betrokken zijn bij het leveren van componenten voor wapensystemen die gebruikt worden in de oorlog in Jemen. Dat gaat van tanks, gevechtsvliegtuigen tot bewakingstechnologie. De wapenindustrie wordt meer en meer een Europees gegeven. Er zijn amper nog wapens die geproduceerd worden door één land. Dit heeft fundamentele consequenties voor de mogelijkheden van Europese staten om hun wapenexport te controleren.

De uiteenlopende interpretaties van de exportregels ondermijnen bovendien de EU Common Position. De Common Position mag dan wel een gemeenschappelijk, bindend kader zijn, in de praktijk is dat allesbehalve zo. De logische conclusie is dat de naleving van de regels uit de Common Position juridisch afdwingbaar moeten zijn.