Uit cijfers van de Nationale Bank bleek eerder al dat de wapenexport naar Saudi-Arabië sterk verminderde in 2020. Terwijl er in 2019 nog 196 miljoen euro aan wapens werden geëxporteerd naar de Saudi’s, bleek dat een jaar later nog 76 miljoen euro te zijn.
Vredesactie trok samen met CNAPD, Ligue des Droits Humains en met ondersteuning van Amnesty Belgique op een jaar tijd al drie keer naar de Raad van State om de exportvergunningen naar Saudi-Arabië te doen schorsen. De Waalse overheid speelt daarbij een juridisch kat-en-muisspel om de export naar Saudi-Arabië kost wat kost te doen doorgaan. Dat toont niet alleen het morele bankroet van haar wapenexportbeleid, maar heeft bovendien weinig succes. Uit de jaarrapporten van de betrokken bedrijven blijkt de impact van onze juridische strijd enorm te zijn.
FN Herstal: de winstmachine sputtert
In februari toonde een rapport van Vredesactie nog aan dat wapens van FN Herstal gebruikt worden door de Saudische Nationale Garde in Jemen. Het rapport van Vredesactie speelde een belangrijke rol in de schorsing door de Raad van State. Die had het in haar uitspraak over een “gedetailleerde en onderbouwde beschrijving van een militaire operatie door de Saudische Nationale Garde in Jemen”.
FN Herstal heeft zich de afgelopen jaren steeds meer gericht op Saudi-Arabië als belangrijkste klant. De impact van de schorsingen door de Raad van State voor het bedrijf is dan ook groot. Terwijl de omzet van FN Herstal in 2018 nog een recordhoogte bereikte van 411 miljoen euro, is dat in 2020 nog 268 miljoen euro. Een daling van 35 procent. Het is van 2013 geleden dat de omzet van FN Herstal nog zo laag was.
Ook de winst van FN Herstal is gecrasht. Maakte het wapenbedrijf in 2018 nog 50 miljoen euro winst, is dat in 2020 nog maar 10 miljoen euro. Het slechtste resultaat in 15 jaar tijd.
FN Herstal is duidelijk over de oorzaak van die slechte cijfers. Naast de Corona-crisis, wijst het bedrijf naar de “vertraging in het krijgen van bepaalde exportvergunningen ten gevolge van geopolitieke spanningen.” Daarnaast zegt het bedrijf dat “druk vanuit de media en de juridische druk van ngo's, het bedrijf blootstelt aan risico’s.” FN hoopt in de komende jaren break-even te draaien.
Mecar: 80 procent omzetsverlies
Mecar is een producent van munitie en zwaar kaliber bommen met Saudi-Arabië als belangrijkste afzetmarkt. Ook uit de jaarrapporten van Mecar blijkt de grote impact van de rechtszaken bij de Raad van State.
Het bedrijf verloor maar liefst 80 procent van haar omzet op een jaar tijd. Van 55 miljoen naar 11 miljoen euro. Het bedrijf maakte in 2020 een verlies van 18 miljoen euro. Tegelijkertijd blijkt uit het jaarrapport dat Mecar op een enorme stock bommen zit ter waarde van 20 miljoen euro voor Saudi Arabië die het niet meer mag uitvoeren.
Ook Mecar vermeld in haar jaarverslag de moeilijkheid nieuwe vergunningen te krijgen. “We kunnen niet uitsluiten dat, voor politieke redenen, de Waalse overheid vergunningen naar bepaalde landen schorst. Als dat het geval is, zal dat de omzet negatief beïnvloeden.”, schrijft Mecar in haar jaarrapport van 2019. “Om moeilijkheden te voorkomen, heeft het bedrijf beslist om haar marketing te richten op minder gevoelige regio’s”.
Eind 2020 heeft Mecar zo goed als geen lopende contracten meer. Het moederbedrijf Nexter beslist daarom om 178,2 miljoen euro aan lopende contracten over te dragen aan Mecar waarvan een groot deel bestemd is voor Egypte.
#IkStopWapenhandel
De uitspraken van de Raad van State maken het steeds moeilijker om ongehinderd naar Saudi-Arabië te exporteren. De juridische strijd loont.
Europese overheden hebben de afgelopen jaren flagrant hun eigen regels met de voeten getreden en zijn zo medeplichtig aan de grootste humanitaire crisis in de wereld. Het is niet alleen tijd om te stoppen met het exporteren van wapens naar Saudi-Arabië. Het is tijd om ervoor te zorgen dat deze catastrofe zich nooit meer herhaalt. Dat kan enkel door onze overheden te verplichten hun eigen wapenexportregels na te leven. Als het moet in de rechtbank.