+++++++++++ UPDATE 13/12/2018 ++++++++++++
De afwezigheid van stemmen uit het middenveld of de academische wereld viel dit jaar extra op gezien de maatschappelijke controverse rond het onderwerp van de conferentie: 'Van onbemande naar autonome wapensystemen: trends, uitdagingen en kansen'.
Op een vraag van Vredesactie hierover antwoordde het Europees Defensie Agentschap dat "Politieke, juridische of ethische overwegingen niet behandeld worden tijdens deze conferentie [...] Tegen deze achtergrond, en rekening houdend met andere, meer logistieke beperkingen, hebben we besloten om niet specifiek vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld uit te nodigen"
Nochtans het Europees Parlement, wetenschappers, talloze middenveldorganisaties en verschillende overheden pleiten binnen de VN voor een verbod op killer robots. Wil de Europese commissie op eigen houtje toch doorgaan met de ontwikkeling van killer robots?
Een journalist die de conferentie volgde schreef in zijn verslag "Ik vroeg of er iemand in de zaal zat die vond dat het nog te vermijden is dat de Europese Unie volledig autonome wapens zal gebruiken. Niemand stak zijn hand op. (...) Als je naar de lijst van genodigden kijkt, is het niet verrassend dat geen van de aanwezigen vond dat we zogenaamde killer robots nog kunnen stoppen."
Mogherini, de hoge vertegenwoordiger voor buitenlands- en veiligheidsbeleid, probeerde op de conferentie de schijn hoog te houden. In haar speech vermeldde ze de aanwezigheid van het maatschappelijk middenveld. Een journalist van de Engelstalige newswebsite EU Observer was uitermate kritisch voor die stelling en meldde dat er in het publiek niemand van het maatschappelijk middenveld aanwezig was.
Steun Europees Defensiefonds kalft af
Vanuit verschillende maatschappelijke hoeken groeit de kritiek op de conferentie van het Europees Defensie Agentschap en het Europees Defensiebeleid. Op de dag voor de conferentie waarschuwden 177 wetenschappers uit 17 Europese landen de Europese Unie voor de gevaren van een nieuwe wapenwedloop in killer robots. Ook de Vrouwenraad sprak zich in een opiniestuk in Knack uit tegen de ontwikkeling van killer robots door de Europese Unie en de geheimzinnigheid waarmee dat gebeurt. De Vrouwenraad klaagt aan dat er miljarden worden vrijgemaakt voor het Europees Defensiefonds, maar dat initiatieven voor het uitbannen van geweld tegen vrouwen in vergelijking maar een fractie ontvangen. Beslissingen die bovendien achter gesloten deuren worden genomen: “Dit is niet democratisch en niet aanvaardbaar, dit is een zaak die iedere wereldburger aanbelangt. Maar we willen niet bij de pakken blijven zitten. Als onze stem niet welkom is op de conferentie, dan verheffen we ze elders. Op straat, thuis, en online.”
Vanuit het Europees Parlement klinken steeds meer kritische stemmen. De GUE-fractie protesteerde mee aan de deuren van de conferentie van het EDA. En in oktober schreven vijf parlementsleden van de Europese groene fractie een brief gericht aan Mogherini, de hoge vertegenwoordiger voor buitenlands- en veiligheidsbeleid, om vertegenwoordigers van het middenveld uit te nodigen.
De steun in het Europees Parlement voor het Europees Defensiefonds neemt af. Begin 2018 stemde het ITRE committee voor industrie en technologie, nog in grote meerderheid voor het Defence Industrial Development Programme, de voorloper van het Defensiefonds. Negenenveertig parlementsleden stemden voor. Eind 2018 is er al heel wat minder animo voor het Europees Defensiefonds in ITRE. vijfendertig parlementsleden stemden voor, 11 tegen en 14 onthielden zich. Er zijn steeds meer twijfelaars. Eindelijk!