Vredesactie en CNAPD, met ondersteuning van Amnesty International België, spanden eind vorig jaar een kortgeding aan tegen de Vlaamse overheid, om de export van wapenonderdelen van de Turkse A400M militaire transportvliegtuigen te stoppen. De organisaties zijn ontgoocheld dat de rechter stelt geen rechtsmacht te hebben. Over de grond van de zaak deed de rechtbank geen uitspraak.
De organisaties vroegen om Turkije als toegelaten eindgebruiker uit te sluiten van alle lopende en toekomstige vergunningen voor de A400M om Turkije en daartoe een clausule in de exportvergunningen te laten opnemen. Turkije is immers niet het enige land van eindgebruik van de A400M. De rechter stelt dat deze vordering een te algemene strekking heeft en niet voldoende gericht op een specifieke export. Daarmee zou de vordering de rechtsmacht van de rechter te buiten gaan en te sterk ingrijpen op de bevoegdheden van de bestuurlijke overheid.
De organisaties betreuren dat daarmee geen duidelijkheid gecreëerd is over de draagwijdte van de zorgplicht van de Vlaamse overheid bij wapenexportbeslissingen. Dat onderdelen van Vlaamse bedrijven in een A400M voor Turkije geïntegreerd worden is nochtans een vaststaand feit en blijkt voldoende uit de eindgebruikerscertificaten.
Het gaat hier niet zozeer over ongekend eindgebruik, maar over ongecontroleerd eindgebruik. De Vlaamse overheid weet dat Vlaamse wapens terecht komen in Turkije, maar weigert haar zorgplicht om dat eindgebruik te controleren serieus te nemen.
Uit onderzoek blijkt dat het ongekend eindgebruik erg schommelt, maar in sommige jaren tot wel 80% van de Vlaamse wapenexport bedraagt. Afwegingen inzake veiligheid, vrede en mensenrechten worden bij het huisvuil gezet ten voordele van economisch gewin. We blijven campagne voeren via de rechtbank en op straat tot alle wapenexport naar conflictgebied stopt.
De rechtbank van eerste aanleg stelt geen rechtsmacht te hebben over de vordering die vredes- en mensenrechtenorganisaties hadden aangespannen tegen de Vlaamse wapenexport naar Turkije. Drie Vlaamse wapenbedrijven produceren onderdelen voor de A400M, een militair transportvliegtuig dat door Turkije gebruikt wordt in Libië.