In 2009, verwierf Esterline Racal Acoustics, een Britse fabrikant van communicatie-apparatuur voor gebruik in oorlogssituaties. Esterline zette in 2011 zijn expansie in de militaire, bewakings- en verkenningsmarkten voort met haar aankoop van Eclipse Electronic Systems, een fabrikant van hardware voor lucht-en ruimtevaarttoepassingen. Later dat jaar kocht Esterline de Souriau Group op, een Frans bedrijf actief in de luchtvaart-, defensie- en ruimtevaartsector. Deze overnames doen vermoeden dat de Vlaamse ex-poot van Barco niet snel zal verdwijnen, en misschien ook niet binnenkort zal verschralen. De huidige CEO van Esterline, Curtis Reusser, stelt in het persbericht van 29 september : "Over a short space of time, this acquisition will carry a strong and sustainable rate of return, and is a particularly efficient use of our overseas capital".
Kritische aandeelhouders
Barco heeft in de loop der jaren behoorlijk veel acties en kritiek te verduren gekregen. In 1997 stapten kritische aandeelhouders gesteund door het Forum voor Vredesactie voor het eerst naar de Algemene vergadering van Barco om de directie ter verantwoording te roepen voor haar deelname aan de wapenhandel. Voor het eerst moest Barco-topman Vandamme toen publiekelijk toegeven dat Barco inderdaad onderdelen voor wapensystemen produceerde. Barco werd een schoolvoorbeeld van een bedrijf dat met actieve steun van de overheid een deel van zijn producten omvormde tot hoog-technologisch wapentuig.
De aanhoudende aandeelhoudersacties, waarbij de ethische aandeelhouders trouwens een proces wonnen waarbij de rechter hen het recht op vragenstellen vrijwaarde, hebben onze beleidsmakers wakker geschud. Het promotiemateriaal dat Barco gebruikte op de Eurosatory-wapenbeurs in Le Bourget opende de ogen van onze Vlaamse parlementsleden definitief. Op initiatief van het Forum voor Vredesactie keurde de toemalige Vlaamse regering op 13 april 1999 een nota goed, gericht aan het IWT (Vlaams Instituut voor de bevordering van het wetenschappelijk-technologisch onderzoek in de industrie), die een richtlijn inhoudt inzake het niet geven van steun van het IWT voor projecten met militaire affiniteit. Deze richtlijn was een eerste succes, dat snel enorm resultaat zou opleveren, omdat het net die richtlijn is waarop de huidige Vlaamse regering zich baseert om niet in het Joint Strike Fighter (JSF)-dossier te stappen.
Klacht tegen Barco ivm illegale wapenhandel
Op 20 december 2011 stapte Vredesactie naar het politiekantoor in Gent om klacht in te dienen tegen technologiebedrijf Barco. Barco ontwikkelde samen met de Israëlische defensiereus Elbit een gesofisticeerde militaire vluchtsimulator voor de Israëlische luchtmacht, maar vroeg daarvoor nooit een exportvergunning aan. Dat komt neer op illegale wapenhandel. Met deze vluchtsimulator kunnen gelijktijdig door 8 piloten formatievluchten van F-16 of F-15 gevechtsvliegtuigen geoefend worden. Piloten bereiden zich op die manier voor op grootschalige luchtaanvallen zoals die op Gaza in 2009. Elbit sloot daarvoor een contract met Barco ter waarde van 10 miljoen $ in de eerste helft van 2010. De bijdrage van Barco bestond uit de RP-360 simulatordome, waarvan 8 stuks geleverd zullen worden aan het Israelische leger. Om aan de Belgische exportwetgeving te ontkomen, gebeurde de productie in de VS. Maar vanuit België werd meegewerkt aan de ontwikkeling van deze vluchtsimulator. Onder de huidige wetgeving is ook de immateriële technologieoverdracht, noodzakelijk voor de ontwikkeling van militaire goederen, vergunningsplichtig. Onder technologie wordt begrepen specifieke informatie in de vorm van technische gegevens of technische bijstand. Ontwikkeling wordt onder meer gedefinieerd als assemblage en testen van prototypen. Minstens dit laatste is gebeurd door Barco in België, zonder de verplichte vergunning hiervoor. Vredesactie vroeg dan ook aan de overheid om deze logische conclusie te trekken en diende bijgevolg klacht in tegen Barco.
Bloederige beeldschermen
Een vijfentwintigtal vredesactivisten protesteerden in de herfst van 2012 tijdens de opening van het filmfestival aan de Decascoop in Gent. Ze ontrolden spandoeken, deelden flyers uit en droegen t-shirts met de slogan 'Barco kills'. Met hun actie wilden ze aankaarten dat Barco, een van de hoofdsponsors van het filmfestival, ook de grootste Vlaamse wapenexporteur is. Barco verdient geld aan oorlog en poetst zijn imago op door evenementen zoals het filmfestival te sponsoren. Op de flyer die werd verspreid stond te lezen “Het is fijn dat Barco ons met zijn technologie een onvergetelijke cinema-ervaring bezorgt. Maar onvergeeflijk dat hun producten elders in de wereld mensenlevens eisen.”
Daar zijn de gevechtsvliegtuigen weer
De recente overname van Barco door Esterline is deels gemotiveerd door compatibiliteit. Barco en Esterline zijn al langer partners voor onderzoek & ontwikkeling. De Amerikanen nemen naast de activiteiten ook Barco-werknemers over. Maar liefst 337 overgenomen werknemers kunnen in het Kennedy Park blijven werken. Esterline Corporation kondigde in maart 2011 aan dat haar afdeling Engineered Materials uit Los Angeles door Lockheed Martin geselecteerd werd om hoogtechnologische materialen voor de veelzijdige F-35 Lightning II te leveren. Volgens de CEO van Esterline zou de F-35 ook worden uitgerust met andere technologie, zoals gespecialiseerde sensoren en systemen voor avionica (vliegtuigelectronica) en controle, luidens het persbericht van de firma uit 2011. Waar het tot nu ontbrak aan enig ernstig argument om nieuwe F-35's aan te kopen, kan men nu uit pure armoede dat van de werkgelegenheid bovenhalen.
We zijn er nog niet
Met deze overname is de militaire productie niet verminderd, maar is ze enkel van eigenaar veranderd. Ook wat de exportwetgeving betreft verandert er eigenlijk niet veel. Bedrijven herschikken hun structuur en strategie af en toe, en in het defensie- en industrielandschap zijn er het laatste decennium veel verschuivingen en fusies. Daarmee worden niet minder wapens geproduceerd. De Vlaamse wetgeving is versoepeld zodat de producten van Barco al langer niet meer vergunningsplichtig waren. Voor de controle maakt de overname dus weinig verschil. En zelfs als de producten toch onder de vergunningsplicht zouden vallen, dan is de plaats van productie doorslaggevend en niet de eigenaar. Nog veel werk aan de winkel dus.